Xin giới thiệu cuộc đời Giaxinta Marto, cô bé chăn chiên được diễm phúc trông thấy Đức Mẹ tại Fatima vào năm 1917. Cùng được Đức Mẹ hiện ra có Phanxicô (1908-1919), anh ruột Giaxinta và Luxia Santos (22-3-1907), chị họ Giaxinta. Chị Luxia hiện là nữ tu dòng Kín Cát-Minh bên Bồ-đào-nha. Giaxinta Marto sinh ngày 10-3-1910 và qua đời tại Lisboa ngày 20-2-1920, hưởng dương 10 tuổi .. Ngày 13-5-2000, trong chuyến viếng thăm mục vụ Fatima / Bồ-đào-nha, Đức Thánh Cha Gioan Phaolo 2 đã nâng hai anh em Giaxinta và Phanxicô Marto lên hàng Chân Phước. ... Ngày 12-9-1935, hài cốt bé Giaxinta được di chuyển từ phần mộ gia đình ở Baron de Alvaiazere đến Vila Nova de Ourem, nghĩa trang Fatima. Nhân dịp này, người ta mở nắp quan tài và trông thấy khuôn mặt bé Giaxinta vẫn còn nguyên vẹn .. Đức Cha José Alves Correia da Silva (1872-1957), Giám mục Fatima, gửi cho chị Luxia đang tu trong Nhà Kín, tấm hình chụp khuôn mặt bé Giaxinta vào ngày bốc mộ. Nhận được hình, chị Luxia viết thư cám ơn Đức Cha và nói với ngài về các nhân đức của cô em họ. Đức Cha liền truyền cho chị Luxia phải viết tất cả những gì liên quan đến cuộc đời bé Giaxinta. Đây là lý do xuất hiện cuốn ‘‘Hồi Ký” thứ nhất của chị Luxia. Chị Luxia viết: Trọng kính Đức Cha, Sau khi khẩn cầu sự che chở của Rất Thánh Trái Tim Chúa GIÊSU và Mẹ MARIA, cũng như khẩn cầu ánh sáng và ân sủng trước Nhà Tạm - hầu chỉ viết những gì làm vinh danh Chúa GIÊSU và Đức Mẹ - con liền bắt tay vào việc, mặc dầu con rất lấy làm ái ngại. Thật vậy, con không thể nói đến Giaxinta mà không thể, hoặc trực tiếp hoặc gián tiếp, không nói đến con người hèn mọn của con. Tuy nhiên, con sẵn sàng tuân phục ý muốn của Đức Cha, mà đối với con, chính là thánh ý THIÊN CHÚA. Vì thế, trước khi bắt đầu viết, con xin Rất Thánh Trái Tim Chúa GIÊSU và Mẹ MARIA chúc lành cho việc con làm và tiếp nhận cử chỉ vâng lời của con, mà ban ơn ăn năn trở lại cho các người tội lỗi, những tội nhân mà khi còn sống, bé Giaxinta đã làm không biết bao nhiêu việc hy sinh để cầu cho họ. Chúa nhân lành cho con hồng ân làm bạn tâm phúc của bé Giaxinta và con vẫn giữ kỷ niệm êm đẹp về bé, cũng như lòng ngưỡng mộ và kính trọng sâu xa đối với bé, xét vì con biết rõ sự thánh thiện của bé. Con xin kể hết những gì con nhớ về cuộc đời bé và những gì Trái Tim Rất Thánh Chúa GIÊSU và Mẹ MARIA muốn con viết về bé. Hỡi em người bay vèo qua trái đất, Hỡi Giaxinta dấu ái, Em yêu mến Chúa GIÊSU trong nổi đau tuyệt cùng. Xin đừng quên lời cầu xưa chị xin em: Hãy là bạn chị bên tòa Nữ Trinh MARIA! Ôi cánh huệ trắng tinh, hỡi hạt ngọc sáng ngời, Trên Thiên Quốc nơi em đang sống vinh thắng, Hỡi Thiên Thần Séraphine tình ái, cùng với anh của em, Xin em cầu cho chị dưới chân Chúa. Kính thưa Đức Cha, Trước biến cố năm 1917, ngoài mối liên hệ họ hàng nối kết chúng con với nhau, không có cảm tình đặc biệt nào khiến con thích chơi với hai anh em Giaxinta và Phanxicô hơn là chơi với các trẻ khác. Trái lại, đôi khi con không thích chơi với Giaxinta, vì cô bé có tính dễ giận dễ hờn. Đụng một chút là bé hờn, đứng im lầm lì một ‘‘đống” trong xó. Để kêu được bé ra chơi lại, thì dầu có dỗ ngon dỗ ngọt cách nào cũng không có kết quả. Chỉ có cách là phải để bé tự ý chọn trò chơi và chọn những người ở cùng phe với bé. Tuy nhiên, lòng bé rất tốt và THIÊN CHÚA nhân lành đã ban cho bé đức tính dịu hiền và ưu ái, khiến bé thật dễ thương, làm ai cũng quý mến bé. Con không hiểu tại sao hai anh em Phanxicô và Giaxinta rất quyến luyến con và thường rủ con chơi chung với hai em. Nhưng thường thì con không thỏa mãn ước nguyện hai em, vì con phải giữ trẻ cho các gia đình hàng xóm đi làm việc ngoài đồng.. Cứ sau bữa ăn trưa, mẹ con dạy giáo lý cho anh chị em chúng con, đặc biệt vào thời kỳ gần Mùa Chay. Mẹ con nói: ‘‘ Mẹ không muốn bị xấu hổ, khi Cha Sở khảo hạch giáo lý các con, vào dịp lễ Phục Sinh”. Thế là tất cả các trẻ em có mặt trong nhà con đều tham dự buổi mẹ con dạy giáo lý. Bé Giaxinta cũng tham dự. Một hôm, một trẻ trong nhóm mách với mẹ con một bé khác đã nói lời ‘‘ tục tĩu”. Mẹ con nghiêm khắc la rầy đứa trẻ ‘‘nói tục” và dạy bé không nên nói lời xấu xa, bởi vì, khi nói tục bé phạm tội và Chúa GIÊSU Hài Nhi không bằng lòng. Chúa cho xuống hỏa ngục những ai phạm tội mà không xưng tội. Bé Giaxinta không bao giờ quên bài học này. Lần sau đó, khi gặp lại các trẻ em quy tụ nơi nhà con, bé Giaxinta nói với con: - Mẹ chị có để chị đến nhà em ngày hôm nay không? - Không. - Vậy thì em ra sân nhà em với Phanxicô. - Tại sao em không ở lại đây? - Mẹ em không muốn cho chúng em ở đây khi có các trẻ này. Mẹ bảo chúng em ra chơi ngoài sân của nhà em. Mẹ không muốn chúng em học biết những điều xấu. Đó là tội lỗi và là điều Chúa Hài Nhi GIÊSU không thích. Rồi ghé sát vào tai con, bé nói thầm: - Nếu mẹ chị cho phép, chị có bằng lòng đến chơi nhà em không? - Có. - Vậy chị đến xin phép mẹ đi. Nói xong, bé dắt tay anh bé và cả hai trở về nhà bé. ... Một trong những trò chơi bé Giaxinta ưa thích là trò chơi ‘‘cầm đồ”. Hẳn Đức Cha biết rõ trẻ nào thắng trong trò chơi này có quyền sai trẻ bị thua làm bất cứ điều gì nó vừa thoáng nghĩ ra trong đầu. Giaxinta thích sai trẻ bị thua chạy đuổi theo các con bướm và bắt mang về cho bé một con. Lần khác bé sai đi hái cánh hoa theo ý thích của bé. Một ngày, chúng con chơi trò ‘‘cầm đồ” nơi nhà con. Lần đó con thắng và đến lượt con có quyền sai bé Giaxinta làm một điều. Anh con đang ngồi viết nơi bàn, con liền ra lệnh cho Giaxinta đến ôm hôn anh con. Nhưng bé nói với con: - Không! Đừng sai làm điều đó. Chị truyền một điều khác đi. Sao chị không truyền em đến ôm hôn Chúa đang ở kia kìa! Quả thật, có tượng Chúa Chịu Nạn treo trên tường. Con liền nói: - Được rồi. Em leo lên ghế, tháo tượng Chúa Chịu Nạn, mang đến đây, rồi quỳ gối xuống, em hôn Chúa ba cái, một cho Phanxicô, một cho chị và một cho em. Giaxinta sung sướng trả lời: - Đối với Chúa, em sẽ hôn Chúa bao nhiêu cái chị muốn cũng được. Nói xong, bé chạy đi lấy tượng Chúa Chịu Nạn rồi hôn tượng Chúa với trọn lòng yêu mến, khiến con không bao giờ quên kỷ niệm này.. Giaxinta chăm chú nhìn tượng Chúa rồi hỏi con: - Sao Chúa lại bị đóng đinh như thế này trên Thánh Giá? - Bởi vì Chúa chịu chết cho chúng ta. - Vậy chị kể cho em nghe chuyện Chúa chịu đóng đinh đi! Vào các buổi tối canh thức Mẹ con có thói quen kể chuyện cho chúng con nghe. Cha con và các chị lớn thì kể chuyện thần tiên, chuyện các nàng công chúa mang đầy vàng và chuyện các nàng bồ câu nơi hoàng cung. Trong khi mẹ con kể chuyện Khổ Nạn Chúa GIÊSU KITÔ, chuyện thánh Gioan Tẩy Giả v.v. Do đó con biết rõ chuyện Chúa Chịu Nạn. Bởi vì, chỉ cần nghe một lần là con có thể kể lại với đầy đủ mọi chi tiết. Thế là, con bắt đầu kể tỉ mỉ cho hai bạn tí hon nghe chuyện Chúa chúng ta. Khi chị con đi ngang chỗ chúng con ngồi chơi, chị thấy chúng con đang cầm Thánh Giá Chúa trong tay. Chị lấy lại và dặn con không được lấy tượng thánh mà chơi. Giaxinta liền đứng lên đến bên chị và thưa: - Chị Maria, đừng la chị Luxia. Chính em lấy tượng Thánh Giá đó, nhưng em sẽ không bao giờ lấy Thánh Giá nữa đâu!.. Khi nghe con kể các nổi đau khổ của Chúa, bé Giaxinta hết sức cảm động và khóc. Sau đó, bé nài nĩ con kể lại nữa cho bé nghe chuyện Chúa Chịu Khổ Nạn và bị Đóng Đinh trên Thánh Giá. Cứ mỗi lần nghe con kể chuyện Chúa bé lại khóc và nói: - Tội nghiệp Chúa chưa! Em không muốn phạm bất cứ tội nào. Em không muốn Chúa phải đau khổ nhiều hơn! .. Chiều đến, bé Giaxinta rất thích ra sân đập lúa gần nhà để nhìn cảnh mặt trời lặn và chiêm ngắm bầu trời đầy sao. Giaxinta càng thích thú hơn vào những đêm có ánh trăng soi chiếu. Chúng con ra sức đếm số các vì sao mà chúng con gọi là các ngọn đèn của các Thiên Thần. Mặt Trăng là ngọn đèn của Đức Bà và mặt trời là ngọn đèn của Chúa chúng ta. Thỉnh thoảng bé Giaxinta nói: - Em thích đèn Đức Bà hơn vì nó không đốt nóng cũng không làm chói mắt như đèn của Chúa chúng ta! Nói thế vì có nhiều ngày mùa hè, mặt trời tỏa nóng như thiêu như đốt, mà bé Giaxinta lại có thân hình mảnh khảnh, nên chịu nóng không được. ... Hồi ấy, chị con là thành viên nhiệt thành truyền bá lòng sùng kính Thánh Tâm Chúa GIÊSU. Vì thế, cứ mỗi khi có cuộc Rước Lễ Trọng Thể, chị con đều dẫn con theo để con cũng được tham dự cuộc Rước Lễ này. Một lần, cô con cũng dẫn Giaxinta đi tham dự cuộc lễ. Cô bé rất thích nhìn cảnh các ”thiên thần tí hon” tung hoa. Từ ngày đó, thỉnh thoảng bé rời nơi chúng con đang chơi, đi xa xa hái hoa bỏ đầy vạt áo. Rồi bé đến gần và tung hoa vào người con. Con hỏi: - Giaxinta, tại sao em lại làm thế? - Em làm như các ‘‘thiên thần tí hon”. Em tung hoa! Vào những dịp lễ lớn hằng năm - con nghĩ là dịp lễ trọng kính Mình Máu Thánh Chúa Kitô - chị con cũng có thói quen mặc áo cho vài "thiên thần tí hon”, đi hai bên lộng rước có Mặt Nhật Mình Thánh Chúa và tung hoa. Thường thì con được chọn đóng vai thiên thần tung hoa. Một hôm, khi được chị con gọi ra để mặc thử áo, con nói cho Giaxinta nghe về ngày lễ sắp đến và chuyện con sẽ tung hoa cho Chúa GIÊSU. Bé Giaxinta liền nài nĩ con xin với chị con cho bé cũng được tham dự vào cuộc lễ. Cả hai chúng con cùng đến xin và chị con nhận lời. Chị mặc thử áo cho Giaxinta và cùng lúc chị giải thích cho hai chúng con biết, phải tung hoa như thế nào cho Chúa GIÊSU Hài Nhi. Giaxinta thắc mắc hỏi: - Nhưng chúng em có trông thấy CHÚA không? - Có. Chính Cha sở mang CHÚA! Bé Giaxinta nhẩy lên vì vui sướng và cứ luôn miệng hỏi con sắp đến ngày lễ chưa. Sau cùng ngày lễ cũng đến và bé Giaxinta vui như điên. Người ta cho chúng con đứng hai bên bàn thờ và khi cuộc rước bắt đầu, mỗi đứa mang giỏ hoa đi một bên lộng rước có Mặt Nhật Mình Thánh Chúa. Cứ mỗi lần đến nơi phải tung hoa theo lời dặn, con liền tung hoa cho Chúa GIÊSU. Nhưng dù con ra hiệu cách mấy đi nữa, bé Giaxinta cũng không hề tung cánh hoa nào cho Chúa GIÊSU cả. Cô bé chỉ chăm chú nhìn Cha Sở chứ không làm cử động nào khác. Sau cuộc rước chị con gọi cả hai chúng con ra khỏi nhà thờ và hỏi Giaxinta: - Sao em không tung hoa cho Chúa GIÊSU? - Bởi vì em đâu có thấy CHÚA! Rồi Giaxinta quay sang hỏi con: - Còn chị, chị có trông thấy Chúa GIÊSU Hài Nhi không? - Không. Nhưng em không biết là mình không trông thấy Chúa GIÊSU Hài Nhi Thánh Thể sao? Chúa ẩn mình mà! Đó là Chúa mà chúng ta rước mỗi khi chúng ta chịu lễ. - Vậy mỗi lần rước lễ chị nói chuyện với Chúa phải không? - Phải, chị nói chuyện với Chúa. - Thế tại sao chị lại không trông thấy Chúa? - Vì Chúa ẩn mình mà! - Em sẽ xin mẹ em cũng để cho em rước lễ nữa. - Cha Sở sẽ không cho em rước lễ, bao lâu em chưa được 10 tuổi! - Chị cũng chưa được 10 tuổi, vậy sao chị đã được rước Chúa rồi? - Bởi vì chị biết rõ giáo lý, còn em, em chưa biết gì hết! Thế là hai bé em họ xin con dạy giáo lý cho chúng. Từ đó con trở thành giáo lý viên và hai em lắng nghe lời con với lòng nhiệt thành hiếm có. Tuy nhiên, nếu con biết trả lời mọi câu hỏi thì trái lại, khi phải dạy lại cho người khác, con không nhớ gì cả, đến nổi một ngày bé Giaxinta nói: - Chị dạy cái gì khác đi, mấy cái kia chúng em biết rồi mà! Con đành thú nhận con chỉ nhớ nhiều điều khi có người hỏi thôi và con nói thêm: - Em xin mẹ em để cho em đến nhà thờ học giáo lý đi! ‘‘Chúa GIÊSU ẩn mình” - như hai em vẫn gọi - nên đã xin mẹ đi học giáo lý. Cô con nhận lời. Nhưng cô không cho hai em đi học giáo lý thường xuyên. Cô nói: - Nhà thờ quá xa mà các con còn nhỏ. Vả lại, chắc chắn Cha Sở sẽ không cho các con rước lễ trước khi các con được 10 tuổi đâu! Giaxinta liên miên hỏi con về ‘‘Chúa GIÊSU ẩn mình”, và con nhớ một ngày Giaxinta hỏi: - Làm sao mà có nhiều người, cùng một lúc, rước ‘‘Chúa GIÊSU ẩn mình” được? Phải chăng mỗi người chỉ rước miếng nhỏ thôi? - Không. Em không thấy có nhiều Bánh Thánh sao? Và trong mỗi Bánh Thánh đều có một Chúa GIÊSU Hài Nhi! Thì ra, con đã dại dột nói cho Giaxinta nghe bao nhiêu là điều sai lầm! .. Tuy nhiên, kính thưa Đức Cha, con bước vào tuổi mà mẹ con thường giao cho con cái chăn chiên. Chị Carolina đã tròn 13 tuổi nên chị phải bắt đầu làm việc. Do đó mẹ con giao chiên cho con giữ. Con báo tin cho Phanxicô và Giaxinta biết, đồng thời nói với hai em từ nay con không đến chơi với hai em nữa. Nhưng hai em không muốn xa lìa con. Cả hai đến xin mẹ cho phép đi chăn chiên với con. Nhưng cô con từ chối. Chúng con đành chấp nhận xa nhau. Thế nhưng gần như ngày nào cũng thế, cứ mỗi khi chiều đến, hai em ra đường đợi con dẫn chiên về. Chúng con chạy về sân lúa chờ đợi Đức Bà và các Thiên Thần thắp đèn lên và đặt trên cửa sổ để soi sáng cho chúng con. Khi trời không có trăng chúng con nói đèn của Đức Bà hết dầu rồi! Hai em họ con không chịu được việc xa lìa con nên cứ nài nĩ mẹ cho đi chăn chiên. Cô con có lẽ điếc tai vì cứ nghe mãi hai con xin hoài đành quyết định cho Phanxicô và Giaxinta đi chăn đàn chiên gia đình, mặc dầu hai em còn nhỏ tuổi.. Lòng đầy hớn hở, hai em đến báo cho con biết tin vui. Chúng con hẹn nhau nơi gặp gỡ của hai đàn chiên vào mỗi buổi sáng, rồi cùng quyết định chọn cánh đồng cỏ cho chiên ăn vào ngày hôm đó. Xong xuôi, chúng con cùng lùa chiên lên đường, lòng sung sướng như đi trẩy hội. ... Thưa Đức Cha, con vừa kể xong chuyện bé Giaxinta bắt đầu cuộc đời chăn chiên như thế nào. Các con chiên thường quấn quít bên chúng con, vì chúng con cho chúng chính phần ăn của chúng con. Do đó, một khi ra đến đồng cỏ chúng con có thể chơi đùa thỏa thích, vì các con chiên không bao giờ đi xa chúng con cả. Bé Giaxinta rất thích nghe tiếng bé vọng lại từ các thung lũng. Vì thế, một trong những thú tiêu khiển ưng ý nhất của chúng con là ngồi trên mỏm đá cao, trên đỉnh một ngọn đồi, rồi kêu to tiếng các tên gọi. Tên có tiếng vang nhất là MARIA. Thỉnh thoảng Giaxinta đọc trọn kinh KÍNH MỪNG MARIA. Bé chỉ đọc tiếp câu sau khi nào tiếng vang của câu trước chấm dứt. ... Người nhà bảo chúng con phải lần hạt sau bữa ăn. Nhưng hầu như chúng con thấy không bao giờ có đủ giờ để chơi cả, vì thế chúng con nghĩ ra diệu kế để lần hạt cho nhanh. Trên mỗi hạt, chúng con chỉ đọc vỏn vẹn câu: ‘‘Kính Mừng MARIA. Kính Mừng MARIA. Kính Mừng MARIA”. Xong 10 hạt chúng con ngừng chút xíu rồi đọc: ‘‘ Lạy Cha chúng con”. Chỉ đọc thế thôi, không thêm gì cả. Do đó, trong nháy mắt, chúng con lần xong tràng chuỗi Mân Côi 50 hạt! Giaxinta rất thích ngồi xuống rồi đặt các con cừu trắng trên đầu gối và ôm hôn chúng. Chiều đến, bé thường ẵm các cừu trên tay để chúng không bị mệt. Một ngày, khi lùa chiên về nhà, Giaxinta đi giữa đàn chiên. Con hỏi tại sao thì em trả lời: - Bởi vì em muốn làm giống như Chúa trên bức ảnh người ta cho em. Chúa đi giữa đàn chiên và trên tay Chúa ẵm một con chiên. Trọng kính Đức Cha, Con đã kể cho Đức Cha biết về cuộc đời bé Giaxinta khi bước vào tuổi thứ 7 như thế nào và bước ra sao vào ngày 13-5-1917, một ngày đẹp đẽ tươi vui như bao ngày khác của mùa xuân. Để cho chiên ăn cỏ, ngày hôm đó, chúng con đã tình cờ - nếu quả thật có sự tình cờ trong chương trình Chúa Quan Phòng - chọn đám đất thuộc về cha mẹ con, nơi gọi là ‘‘Cova da Iria”. Chúng con đi chậm rãi hầu cho chiên có thể gặm cỏ dọc đường và chúng con đến ‘‘Cova da Iria” vào giữa trưa. Con xin miễn kể lại cuộc Đức Mẹ hiện ra vào ngày hôm đó, vì Đức Cha đã biết rồi. Con chỉ xin nói những gì liên quan đến cuộc sống ngây thơ của bé Giaxinta, đến tình yêu bé dành cho Chúa GIÊSU, cho việc chịu đau khổ và làm nhiều hy sinh để xin ơn cứu rỗi cho các tội nhân. Hẳn Đức Cha biết việc Giaxinta vì không thể cầm giữ niềm vui quá lớn, đã lỗi điều chúng con quyết định không nói gì với ai về chuyện Đức Mẹ hiện ra. Ngay chiều hôm đó, khi chúng con tỏ ra tư lự, đắm chìm vào nổi kinh ngạc, thì thỉnh thoảng Giaxinta reo lên vì vui sướng: - Ô, Bà Đẹp! - Chị cầm chắc em sẽ nói ra với một người nào đó! - Không, em sẽ không nói gì hết. Chị an tâm. Sáng hôm sau khi Phanxicô chạy báo tin cho con biết tối hôm qua, bé Giaxinta đã kể cho cả nhà nghe chuyện Đức Mẹ hiện ra, thì cô bé im lặng nghe lời trách mắng. Con nói: - Thấy chưa! Chị biết mà! Nước mắt lưng tròng, cô bé nói với con: - Có cái gì bên trong thôi thúc, khiến em không thể giữ thinh lặng! - Bây giờ thì đừng khóc nữa. Nhưng không được kể cho ai nghe những điều Bà Đẹp nói với chúng mình. - Nhưng em đã lỡ nói rồi! - Em nói gì? - Em nói Bà Đẹp hứa đem chúng ta về Trời. - Em nói điều đó hả? - Xin chị tha lỗi cho em. Em sẽ không nói gì với ai nữa! Ngày hôm đó, khi đến nơi cho chiên ăn cỏ, Giaxinta ngồi tư lự trên tảng đá. Con bảo em: - Giaxinta tới đây chơi! - Hôm nay em không muốn chơi - Tại sao? - Bởi vì em nghĩ đến điều Bà Đẹp nói với chúng ta phải lần hạt Mân Côi và làm nhiều hy sinh để xin cho các người tội lỗi được ơn ăn năn trở lại. Từ nay, khi lần hạt, chúng mình đọc trọn từng kinh ‘‘Kính Mừng MARIA” và kinh “Lạy Cha chúng con”. Còn việc hy sinh mình phải làm gì? Phanxicô đề nghị ngay việc hy sinh: - Cho chiên phần ăn của mình, như thế chúng ta hy sinh không ăn gì hết! Thế là trong phút chốc, trọn phần ăn của chúng con được phân chia cho đàn chiên và chúng con nhịn đói suốt ngày. Ngay cả một đan sĩ Chartreux nhiệm nhặt nhất, có lẽ cũng không ăn chay bằng chúng con! Giaxinta ngồi yên trên tảng đá, suy nghĩ. Em hỏi con: - Bà Đẹp nói với chúng ta có nhiều linh hồn rơi xuống hỏa ngục. Vậy hỏa ngục là gì? Con trả lời theo như mẹ con giải thích: - Hỏa ngục là hầm đầy súc vật và là lò lửa rất lớn. Những ai phạm tội mà không xưng tội thì bị rơi vào đó. Họ bị thiêu đốt mãi mãi ở trong đó! - Họ không ra khỏi đó bao giờ sao? Ngay cả sau nhiều năm, sau rất nhiều năm? - Không. Hỏa ngục không chấm dứt bao giờ. - Và Thiên Đàng cũng không bao giờ chấm dứt? - Phải, ai đã lên Thiên Đàng rồi thì không rời Thiên Đàng nữa. Em không thấy hỏa ngục và Thiên Đàng là hai nơi vĩnh cửu không chấm dứt bao giờ sao! Thế là lần đầu tiên, chúng con đã suy niệm về hỏa ngục và về sự vĩnh cửu. Điều làm cho Giaxinta kinh hoàng hơn cả là cuộc sống không bao giờ chấm dứt. Ngay cả lúc đang chơi, thỉnh thoảng cô bé lại hỏi: - Có thật là sau nhiều năm, sau rất nhiều năm, hỏa ngục vẫn không chấm dứt? Lần khác thì em hỏi: - Nhưng những người bị thiêu đốt trong hỏa ngục, họ không chết sao? Họ không biến thành tro sao? Rồi nếu chúng ta cầu nguyện thật nhiều cho người tội lỗi, Chúa có giải thoát họ ra khỏi hỏa ngục không? Rồi nếu chúng ta cũng làm nhiều việc hy sinh nữa? Tội nghiệp họ quá! Mình có phải cầu nguyện và làm nhiều việc hy sinh cho họ không?.. Đức Bà quả thật nhân lành khi hứa đem chúng ta về TRỜI! Giaxinta hết sức chú tâm làm việc hy sinh để cầu cho tội nhân ăn năn trở lại, nên bé không bỏ qua dịp nào. Trong xóm Fatima có mấy trẻ nghèo thuộc hai gia đình Moita thường xin ăn từ nhà này sang nhà khác. Một ngày khi lùa chiên đi ăn cỏ, chúng con gặp các em. Khi thấy các em Giaxinta nói với chúng con: - Hãy cho các em nghèo phần ăn của mình, để cầu cho người tội lỗi ăn năn trở lại. Nói xong, bé chạy đưa cho các trẻ nghèo trọn phần ăn của chúng con. Chiều đến, em nói với con là em đói. Ở đấy có vài cây sồi xanh và quả còn xanh, nhưng có thể ăn được. Phanxicô liền trèo lên cây và hái đầy túi. Nhưng Giaxinta lại cho ý kiến nên ăn các quả nơi các cây sồi khác vì chúng đắng hơn, như thế mới có dịp làm việc hy sinh.. Từ đó Giaxinta có thói quen ăn trái sồi đắng để hy sinh. Một ngày con nói với em: - Giaxinta, không được ăn vì chúng quá đắng! - Chính vì chúng quá đắng mà em ăn, để cầu cho người tội lỗi ăn năn trở lại! Chúng con cũng quyết định cứ mỗi lần gặp các trẻ nghèo hai gia đình Moita thì sẽ cho chúng trọn phần ăn của chúng con. Các trẻ này thật sung sướng vì của ăn làm phúc của chúng con, nên tìm hết cách để gặp chúng con. Các em thường đợi chúng con trên đường. Cứ mỗi lần trông thấy chúng, bé Giaxinta lại hớn hở chạy đến, trao hết cho chúng trọn phần ăn của chúng con. Bé vui vẻ cho đi, y như thể cô bé chẳng cần ăn uống gì cả! Giaxinta không tỏ ra chán ngán trong việc hy sinh bao giờ. Một ngày, người hàng xóm đề nghị với mẹ con một cánh đồng đầy cỏ cho chiên ăn, nhưng khá xa. Mẹ con nhận lời. Trên đường đi, chúng con gặp các trẻ em nghèo thường lệ và Giaxinta vui vẻ cho các em trọn phần ăn của chúng con như vẫn làm. Trời thật đẹp, nhưng mặt trời nóng như lửa, và trong cánh đồng đó, xem ra như mọi vật bị thiêu cháy. Cơn khát dâng lên mà chúng con lại không có một giọt nước để uống. Ban đầu chúng con vui vẻ dâng hy sinh cho Chúa để cầu cho các người tội lỗi ăn năn trở lại. Nhưng càng về trưa cơn khát càng dữ dội. Con đề nghị với hai em con vào xóm gần đó để xin nước uống. Hai em đồng ý. Con đến gõ cửa nhà bà cụ già. Bà cụ sau khi cho nước còn cho thêm một khúc bánh mì. Con nhận và hết lòng cám ơn bà. Con đem chia cho hai em cùng ăn. Ăn xong con đưa gáo nước cho Phanxicô uống trước. Nhưng em từ chối không uống. Con hỏi tại sao thì Phanxicô trả lời: - Em muốn chịu đau khổ để các người tội lỗi được ơn ăn năn trở lại. Quay sang Giaxinta con nói: - Thôi, em uống đi! Nhưng cô bé nói: - Em cũng thế, em muốn dâng hy sinh này cho các người tội lỗi. Con đổ nước vào máng cho chiên uống rồi mang gáo trả lại cho bà cụ. Trời mỗi lúc một nóng gay gắt. Ve hát, dế và nhái thi nhau kêu inh ỏi, tạo thành những tiếng động dinh tai nhức óc. Giaxinta bị yếu nhược vì đói và vì khát liền nói với con bằng giọng hết sức tự nhiên: - Chị nói với lũ nhái và bọn dế im đi! Em đau đầu quá! Nghe vậy Phanxicô nói: - Bộ em không muốn chịu khổ vì những người tội lỗi sao? Tội nghiệp cô bé! Giaxinta bèn lấy hai tay ôm chặt đầu và thưa: - Có, có, em muốn lắm. Thôi, cứ để yên cho ve hát và dế kêu! .. Một thời gian ngắn sau ngày 13-5-1917, tin đồn Đức Mẹ hiện ra lan nhanh khắp vùng. Mẹ con bắt đầu buồn sầu lo lắng và muốn bằng mọi giá, con phải đính chính tin đồn. Một ngày, trước khi để con ra đi với đàn chiên, mẹ con buộc con phải thú nhận con đã nói dối.. Thấy con không chịu thú lỗi, mẹ con gia hạn cho con một ngày để suy nghĩ, rồi chiều đến, con phải đi gặp những người con đã đánh lừa, để xin họ tha thứ. Sáng hôm ấy, con lùa chiên khỏi chuồng vừa đi vừa khóc. Giaxinta và Phanxicô đã đợi sẵn trên đường. Thấy con khóc, hai em vội chạy đến hỏi lý do. Con kể cho hai em nghe đầu đuôi câu chuyện và thêm: - Bây giờ, hai em nói cho chị biết chị phải làm gì? Mẹ chị muốn bằng mọi giá, chị phải thú nhận mình đã nói dối! Nhưng phải thú nhận sao đây? Nghe thế, Phanxicô quay sang bảo Giaxinta: - Em thấy chưa! Tại lỗi em đó! Sao em lại kể ra? Thật tội nghiệp cô bé. Vừa khóc, cô bé vừa quỳ xuống, hai tay chắp lại để xin lỗi chúng con. Em nói: - Em đã làm điều sai trái. Nhưng từ nay, em sẽ không nói gì cho ai nữa! Hẳn Đức Cha tự hỏi, ai đã dạy Giaxinta biết làm cử chỉ khiêm tốn như thế? Con không biết. Có lẽ Giaxinta trông thấy các anh bé xin lỗi cha mẹ vào trước ngày rước lễ lần đầu. Hoặc chính Đức Mẹ ban cho Giaxinta nhiều ơn lành cũng như sự hiểu biết về THIÊN CHÚA và về nhân đức. Thời gian ngắn sau đó khi Cha Sở gọi cả ba chúng con đến để tra hỏi, Giaxinta cúi mặt xuống và chỉ thưa vỏn vẹn vài câu. Lúc ra về, con hỏi bé tại sao không trả lời khi Cha Sở hỏi thì bé nói: - Bởi vì em đã hứa với chị là em không kể gì với ai cả. Một ngày, Giaxinta hỏi con tại sao mình không được nói là Bà Đẹp bảo mình làm nhiều hy sinh cho người tội lỗi, con trả lời: - Để người ta khỏi hỏi mình làm những việc hy sinh nào? ... Mẹ con mỗi lúc một âu sầu vì tin đồn Đức Mẹ hiện ra lan quá rộng. Một ngày, mẹ con nghĩ ra phương cách cuối cùng, để ép buộc con phải thú nhận mình nói dối. Một buổi sáng, mẹ con gọi con đến và cho biết mẹ con dẫn con đến gặp Cha Sở. Rồi mẹ con nói thêm: - Khi đến nơi, con quỳ gối xuống và xưng thú với Cha Sở con đã nói dối và xin Cha Sở tha lỗi cho con. Lúc đi ngang qua nhà cô con, mẹ con ghé vào một chút. Lợi dụng dịp này, con kể cho Giaxinta nghe chuyện gì đã xảy ra. Thấy con buồn bã, Giaxinta để rơi vài giọt nước mắt và nói: - Em sẽ dậy và gọi Phanxicô. Cả hai chúng em sẽ ra giếng để cầu nguyện. Khi chị về, chị ghé qua đó gặp chúng em. Lúc từ nhà Cha Sở trở về, con chạy ngay ra giếng, nơi hai em đang quỳ gối cầu nguyện. Vừa trông thấy con, bé Giaxinta chạy đến gieo vào vòng tay con và hỏi con đã làm gì. Con kể lại cho em nghe. Nghe xong, em nói: - Chị thấy chưa! Chúng mình không phải sợ hãi gì cả! Đức Bà luôn luôn giúp đỡ chúng ta. Đức Mẹ yêu thương chúng ta lắm mà! Kể từ lúc Đức Bà dạy chúng con dâng cho Chúa GIÊSU các hy sinh của chúng con, thì mỗi khi quyết định làm một hy sinh hay phải chịu một thử thách nào đó Giaxinta đều hỏi con: - Chị có thưa với Chúa GIÊSU mình chịu như thế vì yêu mến Chúa không? Nếu con trả lời không thì em nói: - Vậy thì em sẽ nói! Và em chắp hai tay lại, ngước mắt lên trời và thưa: - Ôi Chúa GIÊSU, đó là vì tình yêu Chúa và để xin ơn trở lại cho các người tội lỗi! Có hai Linh Mục đến chất vấn chúng con và xin chúng con cầu nguyện cho Đức Thánh Cha. Giaxinta hỏi Đức Thánh Cha là ai. Hai vị giải thích cho chúng con rõ và nói thêm Đức Thánh Cha rất cần nhiều lời cầu nguyện. Từ đó, Giaxinta cảm thấy lòng dạt dào yêu mến Đức Thánh Cha, nên mỗi khi dâng các hy sinh cho Chúa GIÊSU cô bé đều thêm: ‘‘và để cầu cho Đức Thánh Cha”. Cứ sau mỗi tràng chuỗi Mân Côi, Giaxinta luôn luôn đọc thêm ba kinh “Kính Mừng MARIA” để cầu cho Đức Thánh Cha. Thỉnh thoảng em tỏ lộ niềm ao ước: - Ai cho em được thấy Đức Thánh Cha? Có nhiều người đến đây, nhưng sao Đức Thánh Cha không đến đây bao giờ! Một ngày, cha con và dượng con được lệnh chính quyền thành phố, truyền dẫn ba chúng con đến trình diện. Dượng con bảo: - Tôi không mang ra tòa hai đứa trẻ chưa chịu trách nhiệm về hành động của chúng. Chính tôi sẽ đi để xem mấy ông đó muốn gì. Ba con lại nghĩ khác. Người nói: - Tôi, tôi sẽ dẫn con tôi đi để tự nó thu xếp với họ, chứ đối với tôi, tôi chả tin gì mấy chuyện hiện ra đó! Người ta lợi dụng dịp này để ngăm đe chúng con đủ thứ, làm chúng con phải khiếp sợ. Ngày hôm sau, khi đi ngang nhà dượng con, ba con ghé vào một chút. Con liền chạy vào phòng Giaxinta để từ giã em. Vì tự nhủ không biết chúng con còn được trông thấy mặt nhau nữa không, nên con ôm chặt em vào lòng. Tội nghiệp Giaxinta, em vừa khóc vừa nói: - Nếu người ta giết chị thì xin chị nói là em và Phanxicô cũng giống như chị và chúng em cũng muốn chết nữa. Em sẽ cùng Phanxicô đi ra giếng và ở đó, chúng em cầu nguyện thật nhiều cho chị! Buổi chiều hôm ấy, khi con từ tỉnh trở về, trời đã tối. Con liền chạy thẳng ra giếng. Hai em vẫn còn ở đó, quỳ gối sấp mặt xuống đất, hai tay ôm lấy đầu và khóc. Vừa trông thấy con, hai em ngạc nhiên kêu lên: - Chị về rồi sao! Vậy mà chị của chị khi ra giếng múc nước, nói với chúng em người ta đã giết chị rồi. Chúng em đã cầu nguyện thật nhiều cho chị và khóc thương chị! Sau này, lúc người ta giam tù chúng con, điều làm cho Giaxinta đau khổ nhất, chính là cảm thấy bị cha mẹ bỏ rơi. Nước mắt dàn dụa em nói với con: - Cả cha mẹ chị lẫn cha mẹ em không ai thèm đến thăm chúng ta cả. Các ngài không còn chăm sóc chúng ta nữa! Phanxicô an ủi em: - Đừng khóc. Chúng ta hãy dâng đau khổ đó cho Chúa GIÊSU để cầu cho các người tội lỗi được ơn ăn năn trở lại. Rồi giơ hai tay và ngước mắt lên trời, Phanxicô đọc lời dâng hiến: - Ôi lạy Chúa GIÊSU! Chúng con xin chịu vì lòng yêu mến Chúa và vì ơn thống hối cho các người tội lỗi! Giaxinta đọc thêm: - Cũng để cầu cho Đức Thánh Cha và đền bù các tội xúc phạm đến Trái Tim Vẹn Sạch Đức Mẹ MARIA nữa! Các tù nhân khác, có mặt ở đó, tìm cách an ủi chúng con. Họ nói: - Thì cứ nói đại bí mật đó ra cho ông Thị trưởng nghe, mặc cho Bà Kia có muốn hay không! Giaxinta cương quyết nói: - Điều đó không. Cháu thà chết chứ không thà tiết lộ bí mật! Chúng con quyết định lần hạt Mân Côi. Giaxinta có ảnh đeo trên cổ. Cô bé cởi ra và nhờ một tù nhân treo trên tường. Quỳ gối trước ảnh đeo này, chúng con bắt đầu đọc kinh. Các tù nhân cũng cầu nguyện với chúng con. Điều này chứng tỏ họ vẫn còn biết cầu nguyện. Hay ít ra là họ cũng quỳ gối xuống như chúng con. Lần hạt xong, Giaxinta lại ra đứng bên cửa sổ và khóc. Con nói: - Giaxinta, bộ em không muốn dâng hy sinh cho Chúa chúng ta sao? Bé trả lời: - Có, em muốn. Nhưng em nhớ mẹ và không hiểu sao nước mắt em cứ tự nhiên trào ra! Nhớ lời Đức Mẹ dặn phải dâng các kinh nguyện và hy sinh của chúng con để đền bù các tội xúc phạm đến Khiết Tâm Đức Mẹ, chúng con bàn nhau mỗi đứa chọn một ý chỉ: đứa cầu cho người tội lỗi; đứa khác cầu cho Đức Thánh Cha; đứa khác nữa thì đền bù phạt tạ các xúc phạm đến Trái Tim Vô Nhiễm Đức Mẹ. Sau khi bàn xong, con bảo Giaxinta chọn ý chỉ em thích. Bé trả lời: ‘‘Em chọn cả ba ý chỉ vì em thích cả ba!” Trọng kính Đức Cha, Con đã viết cho Đức Cha biết cuộc đời bé Giaxinta, cho đến ngày Chúa gởi cho bé cơn bệnh ‘‘sưng phổi”, khiến bé phải nằm liệt giường, cùng lúc với Phanxicô, anh của bé. Hôm trước ngày lâm bệnh, bé nói với con: - Em đau đầu quá và khát nước nữa! Nhưng em không muốn uống, để chịu đau khổ vì các người tội lỗi. Tất cả thời giờ rãnh rỗi - khi không phải đi học hoặc làm các công việc lặt vặt - con đều ở bên cạnh hai người bạn tí hon của con. Một ngày, Giaxinta nói với con trước khi con đến trường: - Kìa! Chị nhớ thưa với ‘‘ Chúa GIÊSU ẩn mình” là em yêu mến Ngài lắm, em yêu mến Ngài vô cùng! Lần khác, em nói: - Chị nhớ thưa với Chúa GIÊSU em gởi lời thăm Ngài nhiều. Một lần Giaxinta nói với con: - Càng ngày em càng không thể nào uống được sữa và ăn được xúp. Nhưng em không nói gì cả. Em cứ uống và ăn hết vì lòng mến Chúa, vì lòng yêu kính Khiết Tâm Đức MARIA, Người Mẹ Thiên Quốc dấu ái của chúng ta. Một ngày con hỏi bé: - Em có cảm thấy khá hơn không? Giaxinta trả lời: - Chị biết rõ em không khá hơn. Em rất đau nơi ngực, nhưng em không nói gì cả. Em chịu đau để cầu cho người có tội được ơn ăn năn trở lại. Một hôm khi con đến thăm, em hỏi: - Ngày hôm nay, chị có làm nhiều việc hy sinh không? Phần em, em làm rất nhiều. Mẹ em đi vắng và em muốn thường xuyên chạy sang thăm Phanxicô, nhưng em hy sinh không làm. Tuy nhiên, bệnh tình Giaxinta có phần thuyên giảm. Bé có thể dậy và sang phòng Phanxicô, chơi suốt ngày với anh bé. Một bữa, Giaxinta cấp tốc gọi con đến và nói: ‘‘ Đức Bà vừa đến thăm hai chúng em và nói là Ngài sắp đến đưa Phanxicô về Trời. Phần em, Đức Bà hỏi em có còn muốn đem nhiều người tội lỗi trở lại không. Em thưa CÓ. Đức Bà liền nói em sẽ đi nhà thương và em bị đau đớn nhiều lắm. Đức Bà nói em phải chịu nhiều đau khổ để xin ơn trở lại cho người tội lỗi, để đền bù các tội xúc phạm đến Trái Tim Vô Nhiễm Đức Bà, và vì lòng yêu mến Chúa GIÊSU. Em hỏi Đức Bà chị có đi theo em đến nhà thương không. Đức Bà trả lời không. Đây là điều làm em buồn nhất. Đức Bà bảo mẹ em sẽ đem em đến nhà thương, nhưng sau đó, em phải ở lại nhà thương một mình”. Nói xong, Giaxinta tỏ ra thật tư lự, rồi em nói thêm: ‘‘Phải chi chị đi với em! Điều khổ nhất đối với em là đi nhà thương một mình, không có chị. Có lẽ nhà thương là căn nhà tối đen, nơi người ta không trông thấy gì cả, và em sẽ ở đó chịu đau đớn một mình. Nhưng không sao! Em sẽ chịu đau khổ vì lòng yêu mến Chúa chúng ta, để phạt tạ Khiết Tâm Đức Mẹ, để cầu cho người tội lỗi được ơn ăn năn trở lại và để cầu cho Đức Thánh Cha”. Đến gần ngày Phanxicô sắp về Trời, Giaxinta nhờ anh nhắn lại nhiều điều. Em nói với Phanxicô: - Cho em gởi lời thăm Chúa chúng ta và Đức Bà. Anh thưa với hai Ngài em bằng lòng chịu mọi đau khổ mà hai Ngài muốn, để đem người có tội trở lại và để đền bù những xúc phạm đến Trái Tim Vô Nhiễm Đức Mẹ. Giaxinta buồn rất nhiều sau cái chết của Phanxicô, anh bé. Bé thường ngồi im, dáng điệu tư lự, và hễ ai hỏi em nghĩ gì thì em thưa: - Con nghĩ đến Phanxicô! Ai có thể cho con được gặp lại Phanxicô? Vừa nói, đôi mắt em long lanh đầy lệ! Một hôm con nói với Giaxinta: - Phần em, chỉ còn ít lâu nữa em được về Trời. Còn chị! Giaxinta an ủi con: - Tội nghiệp chị chưa! Nhưng đừng khóc. Trên Thiên Đàng em sẽ cầu nguyện thật nhiều, thật nhiều cho chị. Chính Đức Bà muốn chị ở lại trần gian. Nếu Đức Bà cũng muốn cho em như thế em sẽ sung sướng chịu đau khổ nhiều hơn cho các người tội lỗi. Sau cùng, cũng đến ngày Giaxinta phải đi nhà thương. Đúng vậy, cô bé đau khổ rất nhiều vì phải nằm nhà thương. Cứ mỗi lần cô con đến thăm và hỏi Giaxinta muốn gì em đều xin mẹ dẫn con đến thăm. Con theo cô con đến thăm Giaxinta và hỏi em có đau đớn nhiều lắm không, em trả lời: - Có, em đau nhiều lắm, nhưng em dâng tất cả cho Chúa để cầu cho người tội lỗi và để phạt tạ Trái Tim Vô Nhiễm Mẹ MARIA cũng như để cầu cho Đức Thánh Cha. Đó là tất cả lý tưởng cuộc đời Giaxinta, kể từ ngày bé được diễm phúc trông thấy Đức Mẹ. Đức Mẹ lại đến thăm Giaxinta và báo cho bé biết những thánh giá mới bé phải vác và những hy sinh bé phải chấp nhận. Giaxinta kể lại cho con nghe và nói: - Đức Bà nói với em là em sẽ đi Lisboa, trong một nhà thương khác, rồi em sẽ không còn được trông thấy chị nữa, cả chị lẫn cha mẹ em, và rồi sau khi chịu đau khổ rất nhiều, em sẽ chết một mình, không có ai bên cạnh. Đức Bà cũng bảo em đừng sợ, vì Đức Bà sẽ đến và đưa em về Trời. Vừa nói vừa khóc Giaxinta lại ôm chặt con và nói: - Em sẽ không còn được trông thấy mặt chị nữa. Chị không đến đó để thăm em. Chị thấy chưa! Chị hãy cầu nguyện thật nhiều cho em, bởi vì em sẽ chết một mình! Trước khi đi nhà thương ở Lisboa, quả thật Giaxinta đau khổ rất nhiều. Em thường ôm chặt con và vừa khóc em vừa nói: - Em sẽ không còn trông thấy chị nữa. Cả chị, cả mẹ em, cả mấy anh, cả ba em nữa! Em sẽ không còn trông thấy mặt ai nữa! Và em sẽ chết một mình! Con khuyên: - Đừng nghĩ đến điều đó. - Cứ để em nghĩ đến những điều ấy, vì càng nghĩ, em càng đau khổ. Và em muốn chịu đau khổ vì Chúa chúng ta, cũng như để cầu cho kẻ có tội. Rồi sau cùng Đức Bà sẽ đến và mang em về Trời. Thỉnh thoảng, Giaxinta hôn Thánh Giá, cầm chặt Thánh Giá trong tay và nói: - Ôi lạy Chúa GIÊSU, con yêu mến Chúa và con muốn chịu đau khổ rất nhiều vì lòng yêu Chúa! Giaxinta cũng thường nói: - Ôi lạy Chúa GIÊSU, bây giờ Chúa có thể cho nhiều người tội lỗi ăn năn trở lại, bởi vì, việc hy sinh này quả thật lớn lao! Đôi lúc Giaxinta nói với con: - Em sắp chết mà không được rước ‘‘ Chúa GIÊSU ẩn mình”. Ước gì, ít ra Đức Bà mang Chúa đến cho em khi Ngài đến đưa em về Trời! Con hỏi Giaxinta: - Em làm gì trên Trời? Giaxinta trả lời: - Em sẽ yêu mến Chúa GIÊSU và Khiết Tâm Đức Mẹ thật nhiều. Cầu nguyện thật nhiều cho chị, cho những người tội lỗi, cho Đức Thánh Cha, cho cha mẹ em, cho các anh chị của em và cho tất cả những ai đã xin em cầu nguyện cho họ. Khi cô con tỏ ra buồn bã vì thấy bé quá đau bệnh, Giaxinta nói với mẹ: - Má đừng buồn. Con về Trời mà! Trên Trời con sẽ cầu nguyện thật nhiều cho má! Khi cô y tá hỏi bé cần gì không, bé lễ phép trả lời: - Cám ơn. Cháu không cần gì cả. Nhưng khi cô y tá đi rồi, bé nói với con: - Em khát lắm. Nhưng em không muốn uống nước. Em xin dâng hy sinh đó cho Chúa GIÊSU để cầu xin cho những người tội lỗi. Một ngày, cô con hỏi con vài điều, Giaxinta liền gọi con và nói: - Em muốn chị đừng nói với ai là em đau nhiều lắm, ngay cả với mẹ em, vì em không muốn cho mẹ buồn sầu quá đỗi! Lần kia, con trông thấy em nắm chặt trong tay tấm ảnh Đức Mẹ và nói: - Ôi Mẹ Thiên Quốc của con! Thì ra con sắp phải chết một mình! Bé Giaxinta vô cùng kinh hãi với ý nghĩ phải chết một mình .. Để trấn an bé, con nói với bé: - Đâu có hề gì, nếu em phải chết một mình, bởi vì, chính Đức Bà sẽ đến rước em mà! - Ờ nhỉ! Điều đó đâu có hề chi! Nhưng không hiểu tại sao, đôi khi em quên mất là chính Đức Bà sẽ đến đón em về Trời. Em chỉ nhớ duy nhất một điều là em sẽ chết mà không có chị ở bên cạnh! Rồi cũng đến ngày bé Giaxinta phải đi nhà thương ở Lisboa. Cuộc chia ly thật xé ruột. Bé bám chặt lấy cổ con, không rời ra, rồi vừa khóc, bé vừa nói: - Sẽ không bao giờ chúng ta còn trông thấy mặt nhau nữa! Chị cầu nguyện thật nhiều cho em, cho đến khi nào em về Trời. Rồi trên Trời, em sẽ cầu nguyện thật nhiều cho chị. Đừng tiết lộ bí mật cho ai, ngay cả khi người ta muốn giết chị! Hãy yêu mến Chúa GIÊSU và Khiết Tâm Đức Mẹ thật nhiều và làm nhiều việc hy sinh cho các người tội lỗi. Từ Lisboa, Giaxinta nhờ người nói lại với con Đức Bà có đến thăm bé và cho bé biết ngày giờ bé sẽ chết. Bé cũng nhắn con phải sống hết sức tử tế.. Bé qua đời lúc 10 giờ 30 phút tối ngày 20-2-1920. Thưa Đức Cha. Con vừa kể cho Đức Cha nghe xong tất cả những gì con nhớ về cuộc đời bé Giaxinta Marto. Con khẩn cầu THIÊN CHÚA Nhân Lành chấp nhận cử chỉ tuân phục này, hầu khơi động trong các tâm hồn, ngọn lửa tình yêu đối với RẤT THÁNH TRÁI TIM CHÚA GIÊSU VÀ MẸ MARIA. (‘‘Lucie raconte Fatima”, Fatima-Editions, 1976, trang 13-45).